Mang thai là một
trong những giai đoạn quan trọng và nhạy cảm nhất trong cuộc đời của người phụ
nữ. Vì vậy, điều rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai là chế độ ăn uống lành mạnh. Các bà mẹ
mong đợi đứa con ra đời cần phải chú ý đến những gì họ ăn và đảm bảo tránh các
thực phẩm và đồ uống có hại. Một số loại thực phẩm chỉ nên được tiêu thụ rất
ít, trong khi những loại khác nên tránh hoàn toàn.
Dưới đây là 11 loại thực phẩm và đồ uống cần tránh hoặc
giảm thiểu đối với các bà bầu:
Cá có hàm lượng thủy ngân cao
Thủy ngân là một yếu tố độc hại cao. Nó không có mức độ
phơi nhiễm an toàn được biết đến và thường được tìm thấy trong nước bị ô nhiễm.
Với số hàm cao hơn, nó có thể gây độc cho hệ thống thần kinh, hệ miễn dịch và
cơ thể của bạn. Nó cũng có thể gây ra vấn đề phát triển nghiêm trọng ở trẻ em.
Vì được tìm thấy ở vùng biển bị ô nhiễm, cá biển lớn có thể tích lũy lượng thủy
ngân cao. Do đó, phụ nữ mang thai nên hạn chế tiêu thụ cá có hàm lượng thủy
ngân cao ở mức không quá 1 đến 2 khẩu phần ăn mỗi tháng.
Cá có hàm lượng thủy ngân cao bao gồm: Cá mập, cá thu
vua, cá ngừ,... Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả các
loại cá đều có hàm lượng thủy ngân cao - chỉ một số loại nhất định. Tiêu thụ cá
ít thủy ngân khi mang thai rất tốt, và những con cá này có thể ăn tới 2 lần mỗi
tuần. Cá béo có nhiều axit béo omega-3, rất quan trọng cho em bé.
Cá chưa nấu chín hoặc cá sống
Cá sống, đặc biệt là động vật có vỏ, có thể gây ra một số
bệnh nhiễm trùng. Chúng có thể là virus, vi khuẩn hoặc kí sinh trùng,... Một số
trong những bệnh nhiễm trùng này chỉ ảnh hưởng đến người mẹ, khiến mẹ bị mất nước
và sức khoẻ yếu. Nhiễm trùng khác có thể được truyền cho thai nhi với hậu quả
nghiêm trọng, hoặc thậm chí gây tử vong.
Phụ nữ mang thai đặc biệt dễ bị nhiễm khuẩn Listeria .
Trên thực tế, phụ nữ mang thai có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn Listeria cao gấp 20
lần so với dân số nói chung. Vi khuẩn này có thể được tìm thấy trong đất và nước
hoặc thực vật bị ô nhiễm.
Listeria có thể được truyền cho em bé chưa sinh qua nhau
thai, ngay cả khi người mẹ không có dấu hiệu bị bệnh. Điều này có thể dẫn đến
sinh non, sảy thai, thai chết lưu và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác. Do
đó, phụ nữ mang thai nên tránh cá sống và động vật có vỏ.
Thịt chưa nấu chín, sống và chế biến sẵn
Ăn thịt chưa nấu chín hoặc sống làm tăng nguy cơ nhiễm
trùng từ một số vi khuẩn hoặc ký sinh trùng, bao gồm Toxoplasma , E. coli ,
Listeria và Salmonella. Vi khuẩn có thể đe dọa sức khỏe của thai nhi, có thể dẫn
đến thai chết lưu hoặc các bệnh thần kinh nghiêm trọng, bao gồm khuyết tật trí
tuệ, mù lòa và động kinh.
Phụ nữ mang thai không nên tiêu thụ các sản phẩm thịt chế
biến sẵn trừ khi chúng được hâm nóng cho đến khi an toàn.
Trứng sống
Trứng sống có thể bị nhiễm vi khuẩn Salmonella. Các triệu
chứng nhiễm khuẩn Salmonella thường chỉ gây ảnh hưởng tới người mẹ và bao gồm sốt,
buồn nôn , nôn, co thắt dạ dày và tiêu chảy. Tuy nhiên, trong một số ít trường
hợp, nhiễm trùng có thể gây ra co thắt trong tử cung, dẫn đến sinh non hoặc
thai chết lưu. Bà bầu nên luôn nấu trứng kĩ để đảm bảo an toàn cho sức khoẻ.
Nội tạng động vật
Thịt nội tạng (tim, cật,…) là một nguồn tuyệt vời của một
số chất dinh dưỡng. Chúng bao gồm sắt, vitamin B12, vitamin A và đồng - tất cả
đều tốt cho bà mẹ tương lai và thai nhi. Tuy nhiên, ăn quá nhiều vitamin A có nguồn
gốc từ động vật (vitamin A được tạo sẵn) không được khuyến cáo trong thai kì.
Nó có thể gây ngộ độc vitamin A, cũng như nồng độ đồng cao bất thường, có thể dẫn
đến dị tật bẩm sinh và nhiễm độc gan. Do đó, bà bầu không nên ăn nội tạng nhiều
hơn một lần một tuần.
Caffeine
Caffeine là chất kích thíc thần kinh được sử dụng phổ biến
nhất trên thế giới và chủ yếu được tìm thấy trong cà phê , trà đặc , nước ngọt
và ca cao.
Phụ nữ mang thai thường được khuyên nên hạn chế lượng caffeine
dưới 200 mg mỗi ngày, hoặc khoảng 2 cốc cà phê. Caffeine được hấp thụ rất nhanh
và dễ dàng đi vào nhau thai và thai nhi. Bởi vì trẻ sơ sinh và nhau thai không
có enzyme chính cần thiết để chuyển hóa caffeine, mức độ cao có thể tích tụ lại
rất có hại.
Lượng caffeine cao trong thai kỳ đã được chứng minh là hạn
chế sự phát triển của thai nhi và làm tăng nguy cơ sinh nhẹ cân khi sinh. Cân nặng
khi sinh thấp - được xác định là dưới 2,5 kg - có liên quan đến tăng nguy cơ tử
vong ở trẻ sơ sinh và nguy cơ mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trưởng thành, như bệnh
tiểu đường loại 2 và bệnh tim.
Rau sống
Rau sống, bao gồm củ cải , giá đỗ, các loại rau sống ăn
kèm có thể bị nhiễm Salmonella. Môi trường ẩm ướt cần có của hạt giống để bắt đầu
nảy mầm là lý tưởng cho các loại vi khuẩn này và chúng gần như không thể rửa sạch.
Vì lý do này, phụ nữ mang thai nên tránh hoàn toàn rau ăn sống. Tuy nhiên, sẽ
là an toàn nếu tiêu thụ sau khi chúng được nấu chín.
Thực phẩm chưa rửa sạch
Bề mặt của trái cây và rau củ quả chưa rửa hoặc chưa gọt
vỏ có thể bị nhiễm một số vi khuẩn và ký sinh trùng. Chúng bao gồm Toxoplasma ,
E. coli , Salmonella và Listeria , có thể thu được từ đất hoặc thông qua xử lí.
Sự ô nhiễm có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong quá trình sản
xuất, thu hoạch, chế biến, lưu trữ, vận chuyển hoặc bán lẻ. Vi khuẩn có thể gây
hại cho cả mẹ và thai nhi. Một loại ký sinh trùng rất nguy hiểm có thể tồn tại
trên trái cây và rau quả được gọi là Toxoplasma. Phần lớn những người bị nhiễm
Toxoplasmosis không có triệu chứng, trong khi những người khác có thể cảm thấy
như họ bị cúm trong một tháng trở lên. Hầu hết trẻ sơ sinh bị nhiễm Toxoplasma
khi còn trong bụng mẹ không có triệu chứng khi sinh. Tuy nhiên, các triệu chứng
như mù lòa hoặc thiểu năng trí tuệ có thể phát triển sau này trong cuộc sống.
Hơn nữa, một tỷ lệ nhỏ trẻ sơ sinh bị nhiễm bệnh bị tổn thương nghiêm trọng về
mắt hoặc não khi sinh.
Trong khi bạn đang mang thai, điều rất quan trọng là giảm
thiểu nguy cơ nhiễm trùng bằng cách rửa kĩ, gọt vỏ hoặc nấu chín.
Sữa, phô mai và nước ép trái cây chưa được tiệt trùng
Sữa tươi và phô mai chưa tiệt trùng có thể chứa một loạt
vi khuẩn có hại, bao gồm Listeria , Salmonella , E. coli và Campylobacter. Điều
tương tự cũng xảy ra đối với nước trái cây chưa tiệt trùng, cũng dễ bị nhiễm vi
khuẩn.
Những bệnh nhiễm trùng này đều có thể gây ra hậu quả đe dọa
tính mạng cho thai nhi. Các vi khuẩn có thể xuất hiện tự nhiên hoặc gây ra bởi
ô nhiễm trong quá trình thu thập hoặc lưu trữ.
Thanh trùng là cách hiệu quả nhất để tiêu diệt mọi vi khuẩn
có hại, mà không làm thay đổi giá trị dinh dưỡng của sản phẩm. Để giảm thiểu
nguy cơ nhiễm trùng, phụ nữ mang thai được khuyến cáo chỉ tiêu thụ sữa, phô mai
và nước ép trái cây đóng hộp đã qua tiệt trùng.
Rượu
Phụ nữ mang thai nên tránh uống rượu hoàn toàn , vì nó
làm tăng nguy cơ sảy thai và thai chết lưu. Ngay cả một lượng nhỏ cũng có thể
tác động tiêu cực đến sự phát triển não bộ của bé. Nó cũng có thể gây ra hội chứng
rượu bào thai, liên quan đến dị tật khuôn mặt, khuyết tật tim và thiểu năng trí
tuệ. Vì không có mức độ cồn nào được chứng minh là an toàn trong thai kỳ, nên
tránh hoàn toàn.
Thực phẩm chế biến sẵn
Mang thai là thời gian tăng trưởng nhanh chóng. Do đó, phụ
nữ mang thai cần tăng lượng chất dinh dưỡng thiết yếu, bao gồm protein, folate
và sắt. Tuy nhiên, mặc dù về cơ bản bạn đang ăn cho hai người, bạn không cần gấp
đôi lượng calo - khoảng 350 đến 500 calo thêm mỗi ngày trong tam cá nguyệt thứ
hai và thứ ba là đủ.
Một chế độ ăn tối ưu cho bà bầu nên chủ yếu bao gồm các
loại thực phẩm nguyên chất, có nhiều chất dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu của mẹ
và con đang lớn. Đồ ăn vặt chế biến sẵn thường có ít chất dinh dưỡng và nhiều
calo, đường và chất béo bổ sung. Hơn nữa, đường được thêm vào có liên quan đến
việc tăng đáng kể nguy cơ phát triển một số bệnh, bao gồm tiểu đường loại 2 và
bệnh tim.
Trong khi tăng cân nhất định là cần thiết trong thai kì,
tăng cân quá mức có liên quan đến nhiều biến chứng và bệnh tật. Chúng bao gồm
tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kì, cũng như các biến chứng khi mang thai
hoặc sinh. Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ sinh con thừa cân. Điều này gây ra
các vấn đề sức khỏe lâu dài vì trẻ em thừa cân có nhiều khả năng trở thành người
lớn thừa cân sau này.
Vệ sinh và chuẩn bị thực phẩm đúng cách luôn được khuyến
khích, đặc biệt là trong thai kì. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng dễ
thực hiện, vì một số thực phẩm có thể đã bị ô nhiễm khi bạn mua chúng. Vì lí do
này, tốt nhất nên tránh 11 loại thực phẩm trong danh sách mang thai kiêng ăn những gì càng nhiều càng tốt. Sức khỏe của bạn
và của đứa trẻ chưa sinh của bạn nên được đặt lên hàng đầu.
